Enflasyon Nedir? Enflasyonu Etkileyen Faktörler Nelerdir ?

Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin bir türlü yakasını bırakmayan ve çok oynak yapısı ile dikkat çeken Enflasyon, fiyat değişkenliği olarak kısaca tanımlanabilir. Gelişmekte olan ülkeler için pek de risk olarak görülmeyen ve yatırım yapılabilir kredi notu gibi göstergelerde belirleyici faktör olarak kabul edilmeyen bu kavram, Türkiye gibi ülkelerde çok büyük öneme sahiptir. Cari denge, faiz ve kurlarda yaşanan değişimler, reel sektör yatırımları ve daha birçok alanda bu kavram sürekli olarak ya belirleyici ya da yardımcı olarak görev yapar. İşte Enflasyon ile ilgili diğer detaylar…

Enflasyon Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Enflasyon; paranın satın alma gücüne denir. Satın alma paritesi ve göstergeler dengesi, enflasyon oranını ortaya çıkarır. Eldeki para ile belirli periyotlarda ne kadar mal aldığınızı gösteren fiziksel kavram olarak da ifade edilebilir. Bu değişkendir. Aynı dönem içerisinde onlarca farklı eşik noktasını test edebileceği gibi taban fiyatlandırma da ortaya çıkarabilir.

Enflasyonun bazı çeşitleri bulunmakta. Talep Enflasyonu ve Maliyet Enflasyonu iki üst başlık olarak incelenebilir.

Talep Enflasyonunda, toplam talebin toplam arzdan yüksek olması ve bu yüzden ortaya çıkan negatif görünümlü enflasyon olarak tanımlanabilir. 1 ton domatesin üretildiği bir ülkede iç talep 1.5 ton ise, burada talep enflasyonundan kaynaklanan bir para arzı ve çıkışı gözlenir.

Maliyet enflasyonunda ise; üreticinin mal ikamesinde önceden hesapladığı maliyet ile sonradan ortaya çıkan maliyet arasındaki fark olarak ifade edilebilir. Bir üretici 1 ton domates için, mazot ve üretim maliyetleri ile toprak, sulama, gübreleme ve diğer maliyetleri hesapladığında 100 bin gibi bir değer ortaya çıkarken, hasat döneminde ve sonrasında bu maliyetin 150 bin Tl olması, doğal olarak bir maliyet enflasyonunu doğurur. Maliyet enflasyonu çok faktörlü bileşenlerden oluşur. Diğer yazılarımızda bunlara değineceğiz.

Enflasyon Nelere Bağlıdır?

Enflasyon görece olarak, fiyatlandırmayı etkileyen hemen hemen tüm cari ve net dengelerin hepsine bağlıdır. Maliyetlerin değişmesi, iç ve dış talep eğrisi, fiyatlandırmadaki keyfi tutumlar, aracı ve satıcı maliyetlerinin değişkenliği, üretici bandındaki daralma, tüketici bandındaki genişleme ve daha birçok durum enflasyonu olumlu veya olumsuz olarak etkileyebilir.

Enflasyon oranlarını etkileyen bir çok faktör bulunmaktadır. Döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalarda enflasyonu etkileyen faktörler içerisinde yer almaktadır.  Ayrıca hane halkı harcamaları, zam oranları ve temel gıda maddelerindeki fiyat değişimleri enflasyon oranlarına en çok etki eden faktörler içerisinde yer alır.

Örneğin döviz kuru enflasyonu nasıl etkiler sorusuna kısaca cevap verecek olursak, döviz kurlarının artış gösterdiği dönemlerin akabinde enflasyon oranlarının yükselişe geçtiği görülmektedir. Çünkü Türkiye gibi dışa bağımlı ülkelerde döviz kuru fiyatları yükseldiğinde alınan ürün için dışarıya ödenecek tutarlarda da artış yaşanacaktır. Bu şekilde ithal edilen mallarda yaşanan fiyat artışları ekonomiye olumsuz olarak yansıyacak ve enflasyonist baskılar oluşturacaktır. Yani döviz kurunda yaşanan yükseliş enflasyonda yukarı yönlü etki yapacak iken, enflasyonda yaşanacak düşüş hareketleri ise enflasyonda aşağı yönlü hareketi destekleyecektir.

Bu yazımızda enflasyon nedir ? Enflasyonu etkileyen faktörler nelerdir gibi merak edilen bir konuya temas etmeye çalıştık. Siz de Türkiye’de enflasyon oranları ile ilgili yorumlarınızı konu altına yorum olarak bizlerle paylaşabilirsiniz. Ayrıca Deflasyon konusunun ele alındığı konumuza ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.